12.2.1 Cliënt kan niet vertrekken

Als een cliënt niet kan vertrekken, gelden de volgende (cumulatieve) voorwaarden:

1. Er bestaat geen redelijke twijfel over de identiteit en de nationaliteit van je cliënt. Deze voorwaarde klinkt simpel, maar vraagt van je cliënt dat hij naar de autoriteiten van het land van herkomst gaat en om documenten vraagt, op andere wijze(n) probeert aan identiteits- en nationaliteitsdocumenten dan wel vervangende reisdocumenten te komen. Wanneer in de asielprocedure de identiteit of nationaliteit ongeloofwaardig is geacht, of er later twijfel is ontstaan, zal de buitenschuldprocedure niet tot succes leiden. Op Vluchtweb is een schematisch overzicht te vinden van de wijze waarop in buitenschuldzaken wordt vastgesteld of er twijfel bestaat over de identiteit.^[1]
2. Je cliënt moet een bemiddelingsverzoek indienen bij de DT&V met een compleet ingevuld aanvraagformulier, waarbij een schriftelijke verklaring aan zijn diplomatieke vertegenwoordiging met het verzoek om hulp bij het terugkeren is gevoegd. Deze voorwaarde is niet altijd even duidelijk, omdat het vaak gissen is wanneer een land als land van terugkeer onderzocht moet worden. Als de IND het nodig vindt, kan de IND bij DT&V om een ambtsbericht verzoeken waarin om (zwaarwegend) advies wordt gevraagd. Je cliënt moet aantonen dat hij zich zonder succes heeft gewend tot de vertegenwoordiging van het land of van de landen waarvan hij de nationaliteit heeft of tot het land of de landen waar hij als staatloze eerder zijn gewone verblijfplaats had en ook nog tot andere landen waarvan op basis van het geheel van feiten en omstandigheden kan worden aangenomen dat hem daar toegang zal worden verleend. Hij kan dit aannemelijk maken aan de hand van verklaringen tegenover de DT&V en door hem te overleggen documentatie, zoals correspondentie met zijn diplomatieke vertegenwoordiging.
3. Je cliënt heeft naar het oordeel van de DT&V in houding en gedrag laten zien dat hij wil terugkeren naar zijn land van herkomst of een ander land waarvan op basis van het geheel van feiten en omstandigheden kan worden aangenomen dat hem daar toegang zal worden verleend. Dit moet onder meer blijken uit het feit dat hij zich heeft gehouden aan de afspraken die de DT&V met hem heeft gemaakt gedurende de bemiddelingsprocedure. Deze voorwaarde is ook ingewikkeld vanwege het subjectieve karakter ervan en de onmogelijkheid de redelijkheid van de ‘afspraken’ die de DT&V heeft gemaakt te laten toetsen. In het algemeen geldt dat zolang de DT&V nog mogelijkheden ziet -en je cliënt niet alle stappen heeft gezet die redelijkerwijs van hem of haar verlangd kunnen worden om Nederland te verlaten- er volgens de IND geen sprake is van een buitenschuldsituatie.
4. Op het moment van beslissen loopt er geen procedure (meer) voor een aanvraag voor een verblijfsvergunning en voldoet de vreemdeling niet aan de voorwaarden voor verlening van een andere verblijfsvergunning.